Spreekbeurt ezel
Hier lees je meer over het verblijf, de verzorging en de voeding van de ezel. Handig als je een spreekbeurt over de ezel gaat houden!
Maak kennis met de ezel
Hoe ziet een ezel eruit?
De ezel is familie van het paard, maar er zijn wel veel verschillen te zien. Zo heeft een ezel langere oren. Het hoofd is in verhouding tot de grootte van het lichaam bij een ezel groter dan het hoofd van een paard. Verder heeft een ezel kortere manen en zijn staart heeft in het begin geen lange haren.
Je hebt ezels in verschillende kleuren en ze zijn lang niet allemaal even groot. Je hebt grijze, bruine en zwarte ezels, maar er zijn ook bonte ezels en schimmels (wit). De meeste ezels hebben een schouder(schoft)hoogte van ongeveer 1 meter 20. Ezels kunnen tussen de dertig en veertig jaar oud worden.
Hoe leeft de ezel?
Ezels komen van oorsprong uit een warm, subtropisch klimaat, maar kunnen ook prima in koudere landen zoals Nederland leven. In Nederland leven ongeveer 8000-10000 ezels. Het zijn groepsdieren en ze leven dus graag met soortgenoten. Ze ‘praten’ met elkaar met oren, staart en lichaamshouding, maar natuurlijk ook met geluiden. Het bekendste geluid is het balken, dat kilometers ver te horen is. Door te voelen, ruiken en proeven verkennen ezels hun omgeving op zoek naar eten. Ze kunnen goed horen en zien – ook in het donker.
Voortplanting
Een vrouwtjesezel (ezelin) kan gedekt worden door een mannetjesezel (hengst). Na de bevruchting wordt er na twaalf maanden een veulen geboren, dat al heel snel kan staan en lopen. Als het veulen zes maanden oud is, mag het bij zijn moeder weg. Vooral bij hengstveulens is dat belangrijk, want vanaf die leeftijd kan een hengst soms al veulentjes gaan verwekken. Als een ezelin 2 jaar is, kan ze zelf veulens krijgen.
Bijzonderheden over de ezel
Ezels zijn kuddedieren, ze kunnen slecht alleen zijn en leven liefst samen met soortgenoten.
Ezels zijn erg stoer; ze laten liever niet merken dat ze pijn hebben of ziek zijn. Als een ezel niet eet en sloom is, ga er dan van uit dat hij ziek is, en bel direct de dierenarts.
Ezels moeten gechipt worden voordat ze zeven maanden zijn. Ze krijgen dan een piepklein elektronisch plaatje onder hun huid met een nummer erin geprogrammeerd. Door dat nummer met een speciaal apparaat te lezen, weet je precies welke ezel het is! Ezels moeten ook een paspoort hebben.
Alle ezelhouders moeten verplicht een UBN (Uniek Bedrijfsnummer) hebben.
Verzorging van de ezel
een verblijf voor de ezel
Behalve een wei waarin hij samen met andere ezels kan grazen en bewegen, heeft een ezel een droge stal (minimaal 8 m2 per dier) nodig om in te schuilen. Zijn vacht is namelijk niet waterdicht. Hij heeft het liefst een uitloop naar het weiland, zodat hij zelf kan bepalen wanneer hij binnen of buiten is.
Een weide van 1.000 vierkante meter is voor twee ezels voldoende. Denk erom dat een drassige wei slecht is voor hun hoeven. Zorg dus dat een deel van de wei wordt verhard zodat ze altijd een droog plekje kunnen opzoeken. Een ezel samen met bijvoorbeeld schapen en geiten is niet verstandig. Vaak jaagt hij die de wei uit. Ezels gaan er graag vandoor: met een stevig, houten hek en stroomdraad zorg je dat ze niet ontsnappen.
wat eet een ezel
Ezels eten gras, aangevuld met hooi of stro. Het hooi moet vooral veel stengels bevatten. Extraatjes zijn niet nodig. In de winter, als er weinig gras groeit, moet hij elke dag wat hooi en stro eten. Een ezel van 175 kg moet ongeveer 2,3 kilo hooi per dag krijgen. Omdat ezels snel te dik worden, kun je ze beter niet de hele dag laten grazen in een wei met veel gras. Ook onbeperkt hooi aanbieden is niet verstandig. Zorg voor een liksteen zodat de ezel zout kan opnemen. Zorg ervoor dat hij dagelijks vers drinkwater heeft.
een ezel verzorgen
Zorg voor een lekkere laag stro in de stal en houd die dagelijks schoon. Vergeet niet om regelmatig te controleren of je ezel geen wormen heeft. Hiervoor kun je de poep van de ezel laten onderzoeken door je dierenarts. Laat je ezel ieder jaar inenten tegen tetanus en influenza (griep).
Als een ezel last krijgt van zijn gebit doet dat veel pijn en kan hij niet goed eten. Daarom moet het gebit van de ezel ieder jaar gecontroleerd worden door een tandarts.
Ezelhoeven moeten minstens vier keer per jaar worden bekapt. Laat dat doen door een gespecialiseerde ezelhoefsmid. Krab de hoeven regelmatig uit, zodat er geen steentjes of scherpe dingen in blijven zitten. In het voorjaar, als de ezel zijn wintervacht verliest, is het verstandig om hem regelmatig te borstelen.
Is de ezel een huisdier voor jou?
Nee, een ezel is groot en veel sterker dan een kind. Ook zijn ezels best duur om te kopen en onderhouden en je hebt veel ruimte nodig. Daarom kun je het houden van een ezel beter aan volwassenen over laten. Maar je kunt wel helpen bij de verzorging! Zorg er dan voor dat je weet hoe een ezel zich gedraagt en hoe je voor hem moet zorgen.
Wat wel en wat niet!
NIET… vergeten de hoeven van je ezel op tijd te laten bekappen.
WEL … zorgen dat je ezel steeds in een schone stal kan schuilen.
NIET… de ezel de hele dag op een goed gevulde wei laten grazen, dan eet hij te veel en wordt te dik.
WEL … vaak bij de ezel op bezoek gaan, hem borstelen en tegen hem praten.
NIET… je ezel schoppen of slaan als hij niet doet wat je wilt. Dat werkt niet en zo word je geen vrienden met hem.
Leuke weetjes over ezels
Paarden en ezels kunnen samen veulens krijgen. Het veulen van een ezelhengst en een paardenmerrie heet een muildier. Is de moeder een ezel en de vader een paard, dan praten we over een muilezel.
Een gecastreerde ezelhengst noem je ‘oen’ of ‘kluns’.
Een ezel gaat niet op de vlucht bij gevaar, maar blijft juist stokstijf staan. Hierdoor hebben ezels de naam gekregen dat het ‘koppige dieren’ zijn.
Ezels hebben een prima geheugen en onthouden hun leven lang wat hen overkomen is. De uitdrukking ‘stomme ezel’ klopt dus eigenlijk helemaal niet!