Dierenmishandeling
De meeste mensen houden van hun huisdier en zorgen er goed voor. Maar helaas gaat het ook wel eens mis. Soms zorgen mensen niet goed genoeg, of zelfs erg slecht voor hun dier. Met dierenleed als gevolg: het dier heeft stress, wordt ziek of gaat zelfs dood… Ook zijn er mensen die hun dieren mishandelen. Ze schoppen of slaan hun dier, waardoor het gewond raakt. Het dierenwelzijn komt in de knel.
Wat is dierenwelzijn?
Als je wilt weten wat dierenmishandeling is, moet je eerst weten wat dierenwelzijn is. Als er sprake is van dierenwelzijn, dan voelt een dier zich lichamelijk en geestelijk goed. Een dier voelt zich het best als het zich op een natuurlijke manier kan gedragen en als het geen voortdurende stress, pijn of angst heeft. In dat geval spreek je van voldoende dierenwelzijn. Als een dier het minder goed heeft, dan wordt zijn welzijn dus minder.
Elke diersoort heeft zijn eigen natuurlijke gedrag. Kippen willen scharrelen, koeien moeten kunnen herkauwen, varkens hebben ruimte en een prettige groep nodig, honden houden van wandelen en snuffelen, papegaaien en konijnen houden van gezelschap. Daar moet je dus rekening mee houden als je zo’n dier hebt.
Wat je dieren te eten geeft, hoe je ze verzorgt, hoe je ze houdt en hoe je ze behandelt: het doet iets met hun welzijn. Mensen zijn verantwoordelijk voor het welzijn van hun huisdieren, omdat zij de enigen zijn die ervoor kunnen zorgen hun dieren het goed hebben.
Wat is dierenmishandeling en -verwaarlozing?
Het dierenwelzijn is helemaal in orde als dieren:
- zich natuurlijk kunnen gedragen,
- geen dorst, honger en verkeerde voeding hebben,
- geen lichamelijke ongemakken hebben,
- geen pijn, verwondingen en ziektes hebben,
- geen angst en aanhoudende stress hebben.
Als je voor een of meer van deze vijf punten niet goed zorgt, is het dierenwelzijn minder goed. We spreken van mishandeling of verwaarlozing als dat op een manier gebeurt die echt niet meer kan. Voorbeelden hiervan zijn het slaan of schoppen van dieren, het niet laten behandelen van zieke of gewonde dieren of dieren geen voedsel of water geven.
Wat staat er in de wet?
Je mag dieren niet mishandelen of verwaarlozen. Dat staat in artikel 36 en 37 van de Gezondheids- en welzijnswet voor dieren (in 2011 wordt dit de ‘Wet dieren’).
In artikel 36 staat dat het verboden is om zomaar, zonder goede reden, een dier pijn te doen, te verwonden of zijn gezondheid of welzijn te beschadigen. Verder is iedereen verplicht om dieren in nood te helpen en te verzorgen.
In artikel 37 staat dat je dieren waar je voor moet zorgen niet mag verwaarlozen, door ze niet de zorg te geven die ze nodig hebben.
Hoe vaak komt dierenmishandeling voor in Nederland?
We weten niet precies hoe vaak dierenmishandeling en verwaarlozing voorkomt. Geschat wordt dat het toch wel zo’n 200.000 keer per jaar gebeurt. Heel veel daarvan gebeurt zonder dat we ervan weten. In een paar duizend gevallen kan de politie of de dierenbescherming er iets aan doen.
Te weinig kennis
Veel dierenleed komt doordat mensen te weinig weten over hun huisdier. Daardoor weten ze niet goed hoe ze het dier moeten verzorgen. Dat zie je vooral bij bijzondere dieren die uit tropische gebieden komen. Deze dieren hebben vaak behoefte aan een speciale temperatuur, vochtigheid, huisvesting, voeding en verzorging. Maar ook over ‘gewone’ huisdieren als honden of katten, weten mensen vaak te weinig. Met als gevolg dat zij hun dieren niet behandelen zoals het hoort.
Om onnodig dierenleed te voorkomen wil het LICG iets doen aan het gebrek aan kennis over huisdieren. Daarom vertellen wij mensen die een huisdier willen kopen alles wat ze moeten weten om dat dier zo goed mogelijk te kunnen houden en verzorgen. Al die informatie staat in zogenaamde ‘huisdierenbijsluiters’, een soort gebruiksaanwijzing voor huisdieren. Daarin staat precies wat er allemaal bij de verzorging van zo’n dier komt kijken. Als je dat allemaal weet, kun je een betere beslissing nemen. Misschien besluit je dan wel om helemaal geen dier te nemen. Of een ander dier, waar je beter voor kunt zorgen. Dat voorkomt een heleboel ellende voor mens en dier!
Wie doen er iets tegen dierenmishandeling?
In ons land zijn er verschillende clubs die strijden tegen dierenmishandeling. In de eerste plaats is er de politie. Maar omdat die onvoldoende agenten heeft die veel weten over dieren, vraagt de politie vaak om hulp van specialisten zoals de Landelijke Inspectiedienst Dierenbescherming (LID) en de Algemene Inspectiedienst (AID). De LID let vooral op of het wel goed gaat met huisdieren (honden, katten enzovoorts) en hobbydieren (zoals geiten, schapen, paarden of pony’s). De AID let vooral op het welzijn van dieren waar in een bedrijf geld mee wordt verdiend (koeien, varkens, kippen enzovoorts). Uiteraard werken politie, LID en AID veel samen.
Landelijke Inspectiedienst Dierenbescherming (LID)
De inspecteurs van de LID zijn een soort ‘agenten voor dieren’. Ze gaan op pad als er een melding over dierenmishandeling is binnengekomen. Ze kijken dan of er echt iets mis is en of ze moeten ingrijpen. Ook gaan inspecteurs regelmatig kijken op plaatsen waar veel dieren worden gehouden of verkocht. Denk maar aan veemarkten, dierenwinkels, dierenfokkers of dierenpensions.
Bij de Dierenbescherming werken ongeveer 150 vrijwillige inspecteurs. Deze goed opgeleide vrijwilligers mogen geen bekeuringen geven, maar ze kunnen wel meldingen over dierenmishandeling en –verwaarlozing behandelen. Ze bezoeken dan adressen waar over wordt geklaagd en kijken wat er aan de hand is. Vaak lukt het ze heel goed om mensen over te halen om beter voor hun dieren te zorgen. Lukt dat niet, dan halen ze de beroepsinspecteur van de LID erbij.
Bij de LID werken veertien beroepsinspecteurs. Ze mogen bekeuringen geven en zo nodig zelfs dieren bij hun eigenaar weghalen. Natuurlijk doen ze dat niet zomaar. Eerst probeert een beroepsinspecteur afspraken te maken met de eigenaar om het beter te doen. Pas als dat echt niet lukt kan hij dieren in veiligheid brengen.
Algemene Inspectiedienst (AID)
De Algemene Inspectiedienst (AID) hoort bij het ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie. De AID controleert niet alleen dierenwelzijn, maar controleert ook de regels voor voedselveiligheid en natuurbescherming. De AID heeft meer dan 600 mensen in dienst. De AID is er niet alleen om te controleren op dierenmishandeling, maar houdt ook bij of er misschien besmettelijke dierziektes in Nederland zijn. Omdat dat heel belangrijk werk is, zijn ze 24 uur per dag te bellen.
Dierenmishandeling melden
Alarmnummer 112 of politie 0900-8844
Als je ziet dat dieren worden mishandeld of verwaarloosd, ben je verplicht om dat te melden. Als er heel veel haast bij is, doe je dat bij de politie: alarmnummer 112 of het algemene politienummer 0900 – 8844. Omdat de politie de meeste meldingen over dieren doorgeeft aan specialisten op het gebied van dieren, behandelen we die hier wat uitgebreider.
Meldnummer dierenmishandeling: telefoon 0900 – 2021210 (10cpm)
Op dit nummer van de Dierenbescherming kun je dierenmishandeling of –verwaarlozing melden. Vraag je ouders om dit te doen. Om de melding zo goed mogelijk te kunnen opschrijven, moeten je ouders meer kunnen vertellen over:
- het (de) dier(en) waar het om gaat;
- de plek waar het is gebeurd;
- wat ze hebben gezien;
- zichzelf, dus naam, adres en telefoonnummer.
Voor de veiligheid van de melder zal de inspectiedienst nooit aan iemand anders vertellen wie de melding heeft gedaan.
Wat gebeurt er met de melding?
Meldingen over huisdieren worden meestal eerst behandeld door een vrijwillige inspecteur van de Dierenbescherming. Als dat niet helpt, komt de beroepsinspecteur van de LID in actie. Is de situatie heel ernstig, dan kan de inspecteur een bekeuring geven of zelfs dieren in beslag nemen. Meldingen worden genoteerd in de computer en daar bewaard. Na afloop krijg je een mailtje waarin wordt verteld wat er is gedaan en hoe het is afgelopen.
Voor melding over boerderijdieren: telefoon (045)5466230
De Algemene Inspectiedienst (AID) is 24 uur per dag bereikbaar, telefoon (045) 5466230.
Interessante links
www.dierenbescherming.nl: voor de invalshoek van dierenbeschermers
Landelijke Inspectiedienst Dierenbescherming, voor meldingen, achtergronden etc. inzake (de aanpak van) mishandeling/verwaarlozing van gezelschapsdieren en hobbydieren
Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit , die onder andere toezicht houdt op export, import, dierziekten en transport van levende dieren, op regels voor dierenwelzijn, diergezondheid en de gezondheid van mensen.